Դատաստանի Առաջ
Շփոթմունքի մեջ ի՞նչ ես խոնարհվել:
Առաջվա նման նայիր ինձ շիտակ,
Այդ ի՜նչ է քեզ հետ քո անկումն արել,
Այս ինչպիսի՜ն ես դու պարզ լույսի տակ:
Ես ինքս էլ ,այո, հինը չեմ վաղուց՝
Հպարտ ու մաքուր ,չար ու աններում,
Հիմա առավել բարի ու անհույս
Հայացքով եմ ես աշխարհին նայում:
Հիմա ոչ միայն իրավունք չունեմ,
Այլև ուժ չունեմ նախատել ես քեզ,
Այն ուղու համար տանջալի ու նենգ,
Որ շատ կանանց է բախտ վիճակվել:
Սակայն չէ որ ես մի քիչ այլ ձևով,
Քան մեկ ուրիշը ,քո կյանքը գիտեմ,
Այդ ի՛նձ է ծանոթ ուղին այն,որով
Դու հայտնվեցիր անկման վիհի դեմ:
Չէ՞ որ մեկտեղ է կիրքը մթամած
Մեզ մի օր տարել այդ վիհերն ի վեր,
Մենք ուզում էինք մեր բեռը նետած,
Թռչել ու հետո ընկնել կարեվեր:
Դու տենչում էիր ,որ հրդեհվելով,
Այրվենք,մոխրանանք մեկտեղ,իրար հետ,
Եվ իրար գրկած այդպես մեռնելով,
Տեսնենք երկիրն այն երանավետ:
Ինչ արած,եթե մեզ տենչն այդ խաբեց,
Բոլոր տենչերը մեզ խաբում են բիրտ,
Եթե կյանքը մեզ այդպես մտրակեց
Իր խարազանի պարանով կոպիտ:
Մեզ հետ գործ չունի կյանքն արագասահ,
Թող նա մեզ խաբող տենչերը տանի,
Սակայն դու ինձ հետ ,ճշմարիտն ասա,
Ինչ-որ ժամանակ չեղա՞ր երջանիկ:
Այդ ոսկեգույնը ՝ իջած քո վարսին,
Արդյոք ցոլքը չէ՞ մեր այն հին հրի...
Դու իմ անաստված ,իմ կրքոտ,իմ սին,
Անմոռանալիս,ների՛ր ինձ,ների՛ր...
թարգմ. Վ. Դավթյան
Перед судом
Что же ты потупилась в смущеньи?
Погляди, как прежде, на меня,
Вот какой ты стала - в униженьи,
В резком, неподкупном свете дня!
Я и сам ведь не такой - не прежний,
Недоступный, гордый, чистый, злой.
Я смотрю добрей и безнадежней
На простой и скучный путь земной.
Я не только не имею права,
Я тебя не в силах упрекнуть
За мучительный твой, за лукавый,
Многим женщинам сужденный путь...
Но ведь я немного по-другому,
Чем иные, знаю жизнь твою,
Более, чем судьям, мне знакомо,
Как ты очутилась на краю.
Вместе ведь по краю, было время,
Нас водила пагубная страсть,
Мы хотели вместе сбросить бремя
И лететь, чтобы потом упасть.
Ты всегда мечтала, что, сгорая,
Догорим мы вместе - ты и я,
Что дано, в объятьях умирая,
Увидать блаженные края...
Что же делать, если обманула
Та мечта, как всякая мечта,
И что жизнь безжалостно стегнула
Грубою веревкою кнута?
Не до нас ей, жизни торопливой,
И мечта права, что нам лгала.-
Все-таки, когда-нибудь счастливой
Разве ты со мною не была?
Эта прядь - такая золотая
Разве не от старого огня?-
Страстная, безбожная, пустая,
Незабвенная, прости меня!
Թող որ չեմ սիրել
Թող որ չեմ սիրել ես կյանքում կարգին,
Թող որ երդո՛ւմ եմ սրանով խախտում,
Բայց հուզու՜մ ես դու նորից իմ հոգին,
Որտեղ էլ տեսնենք իրար ես ու դու:
Օ՜, այդ ձեռքե՛րը հեռու հեռավոր-
Անջատվա՛ծ անգամ ու ինձնից հեռու ՛-
Քո հրապույրը այրո՜ղ,մեղավո՜ր,
Իմ աղոտ կյանքին նոր փա՛յլ է բերում:
Եվ իմ տնակում ցու՜րտ,ամայացա՜ծ,
Իմ հին տնակում մենավոր,լռին,
Իմ երազներում՝ քո տեսքին գերի,
Ես տեսնում եմ նույն տնա՛կը լքված:
Հին գիշերնե՜րն եմ երազում անքուն,
Հին տարիները՝ վաղանցու՜կ այնքան...
Երևում է,որ արդեն հավիտյան
Քեզնո՜վ են բանտված օրերս կյանքում...
Եվ, ո՛վ էլ կանչի ,ես չե՜մ ցանկանում
Փոխել քնքշության հետ նրա ունայն
Սուրբ սփոփա՜նքը իմ անհուսության.
Եվ ...լռու՜մ եմ ես ու առանձնանու՜մ:
թարգմ. Գ. Էմին
Пусть я и жил, не любя,
Пусть я и клятвы нарушу,—
Все ты волнуешь мне душу,
Где бы ни встретил тебя!
О, эти дальние руки!
В тусклое это житье
Очарованье свое
Вносишь ты, даже в разлуке!
И в одиноком моем Доме,
пустом и холодном В сне,
никогда не свободном,
Снится мне брошенный дом.
Старые снятся минуты,
Старые снятся года...
Видно, уж так навсегда
Думы тобою замкнуты!
Кто бы ни звал — не хочу
На суетливую нежность
Я променять безнадежность —
И, замыкаясь, молчу.
Ո՛չ, երբեք իմը
Ո՛չ, երբեք իմը և ուրիշներինը դու չես լինելու:
Ահա թե ինչն էր թախծության միջով թովում ինձ թաքուն,
Ինչն էր օրերի դատարկ անհունով տանում ինձ հլու:
Ահա թե ինչու քո բանստեղծն եմ ու երկրպագուն:
Այստեղ-կանացի ահավոր մերժման կնիք է դրված
Հրապույրներին,որոնց հասնելու չկա ոչ մի ուռ,
Այնտեղ-մի վայրի համաձուլվածքով աստղերն են փռված,
Եվ վերին ոգին իր դաշնությունն է լալով սպառում:
Եվ դա է ահա իմ հիացմունքն ու իմ սարսափը խոր,
Քեզ համար էի ես այն երեկո տագնապում խռով,
Եվ քո աչքերն ինձ ուղեկցում էին այնպես անսովոր,
Դեռ չգուշակած ,ոչինչ չիմացած...դեռ չսիրելով:
Օրենքդ ինքդ ես, ու թռչում ես դու ,սկսում սուրալ,
Դեպի աստղերն ես սլանում հեռու՝ առանց ուղեծիր,
Եվ այս աշխարհը քեզ համար միայն ծխի ամպ է ալ,
Ուր ինչ-որ մի բան երգում է,այրվում ,հրդեհվում է հիր:
Այդ հրացոլքում խենթ տարիներն են քո ջահելության,
Ոչ երջանկություն,ոչ դավ- նվագ է ,լույսեր են վառվել,
Նույն մեղեդին է և՛ թախծի շուրթին,և՛ ուրախության...
Բայց սիրում եմ քեզ և այդպիսին եմ ես ինքս էլ,Կարմեն:
1914
թարգմ. Վ. Դավթյան
Из цикла "Кармен"
Нет, никогда моей, и ты ничьей не будешь.
Так вот что так влекло сквозь бездну грустных лет,
Сквозь бездну дней пустых, чье бремя не избудешь
Вот почему я — твой поклонник и поэт!
Здесь — страшная печать отверженности женской
За прелесть дивную — постичь ее нет сил.
Там — дикий сплав миров, где часть души
вселенской
Рыдает, исходя гармонией светил.
Вот — мой восторг, мой страх в тот вечер в темном
зале!
Вот, бедная, зачем тревожусь за тебя!
Вот чьи глаза меня так странно провожали,
Еще не угадав, не зная... не любя!
Сама себе закон — летишь, летишь ты мимо,
К созвездиям иным, не ведая орбит,
И этот мир тебе — лишь красный облак дыма,
Где что-то жжет, поет, тревожит и горит!
И в зареве его — твоя безумна младость...
Все — музыка и свет: нет счастья, нет измен...
Мелодией одной звучат печаль и радость...
Но я люблю тебя: я сам такой, Кармен.
31 марта 1914
Անծանոթուհին
Ռեստորաններից ամեն երեկո
Օդն է դուրս խուժում տոթ,սպանիչ,
Փռվում է չորս դին հարբած աղմունկով
Գարունքվա շունչը ապականիչ:
Հեռվում ,փոշոտ ու հին նրբանցքներում ,
Հովոցների մոտ այն ձանձրալի,
Հենց ցուցանակից բլիթն է պսպղում՝
Լսվում է լացը մանուկների:
Ուղեփակից դեն , իրիկվա մութին,
Այնտեղ ,ուր առուն երգում է խենթ,
Գլխարկը թեքած ՝ փորձառու լոթին
Դանդաղ ճեմում է դամայի հետ:
Կանացի մի ճիչ լսվում է հանկարծ,
Երբ լճի վրա թին է ճռճռում,
Երկնակամարում , ամեն ինչ տեսած՝
Սկավառակն է ծամածռվում:
Ամեն իրիկուն ընկերս միակ
Արտացոլվում է իմ բաժակում
Ու խորհրդավոր այդ հեղուկը թանկ
Ըմպում ինձ նման հեզ ու անքուն:
Իսկ շուրջս, ամեն սեղանի առաջ,
Խեղճ լակեյներն են ցցվում քնատ,
Եվ հարբածներն են գոռում ճագարաչ.
«Կյանքի իմաստը ՝ գինին է այդ»:
Ու նշյալ պահին ամեն իրիկվա
(Թե՞ երազիս է ինձ այցելում ),
Մետաքսով զուգված իրանն աղջկա
Շարժվում է աղոտ պատուհանում:
По вечерам над ресторанами
Горячий воздух дик и глух,
И правит окриками пьяными
Весенний и тлетворный дух.
Вдали, над пылью переулочной,
Над скукой загородных дач,
Чуть золотится крендель булочной,
И раздается детский плач.
И каждый вечер, за шлагбаумами,
Заламывая котелки,
Среди канав гуляют с дамами
Испытанные остряки.
Над озером скрипят уключины
И раздается женский визг,
А в небе, ко всему приученный,
Бессмысленно кривится диск.
И каждый вечер друг единственный
В моем стакане отражен
И влагой терпкой и таинственной
Как я, смирен и оглушен.
А рядом у соседних столиков
Лакеи сонные торчат,
И пьяницы с глазами кроликов
«In vino veritas!» кричат.
И каждый вечер, в час назначенный
(Иль это только снится мне?),
Девичий стан, шелками схваченный,
В туманном движется окне.
И медленно, пройдя меж пьяными,
Всегда без спутников, одна,
Дыша духами и туманами,
Она садится у окна.
И веют древними поверьями
Ее упругие шелка,
И шляпа с траурными перьями,
И в кольцах узкая рука.
И странной близостью закованный,
Смотрю за темную вуаль,
И вижу берег очарованный
И очарованную даль.
Глухие тайны мне поручены,
Мне чье-то солнце вручено,
И все души моей излучины
Пронзило терпкое вино.
И перья страуса склоненные
В моем качаются мозгу,
И очи синие бездонные
Цветут на дальнем берегу.
В моей душе лежит сокровище,
И ключ поручен только мне!
Ты право, пьяное чудовище!
Я знаю: истина в вине.
Անցնելով հարբած
Անցնելով հարբած ամբոխի միջով,
Միշտ էլ միայնակ ու միշտ տխուր՝
Օծանելիք ու մշուշ շնչելով ՝
Պատուհանի մոտ նստում է լուռ:
Նրա շրշացող մետաքսե զգեստից,
Փետրագլխարկից գիշերագույն,
Օղակներ հագած բարալիկ ձեռքից
Բուրում է մի հին ավանդություն:
Եվ տարօրինակ մի սեր իմ հոգում՝
Շղարշի միջով մթանման
Ես կախարդական մի ափ եմ տեսնում
Ու կախարդական մի հեռաստան:
թարգմ.Ա.Պողոսյան
Նրբագեղ աղջնակ
Նրբագեղ աղջնակ ,ինչու ես հմայում
Հայացքով,ուսերով սեթևեթ,
Ախ, այդպես,թերևս,ինձ էլ ես գրավում,
Միայն թե գործ չունեմ ես քեզ հետ:
Ես գիտեմ կանացի խաղերով քմայքոտ
Շատերին կգերես ակամա,
Ու եթե կին էիր նրբագեղ ու կրքոտ,
Կդառնաս խելացի ,քնքուշ մայր:
Քո բախտը փոխփոխուն փորձելով դու նորից
(Ինչպիսի՜ արբեցում ու կորուստ)՝
Դու էլի կծնվես վարդագույն փրփուրից՝
Ճիշտ այնպես , ինչպես կաս ի վերուստ:
1915
թարգմ. Ա. Մարիրոսյան
Մեղանչել այդպես
Մեղանչել այդպես անամոթաբար,
Կորցնել օրերի հաշիվը անցնող,
Եվ գինուց ուռած գլխով անդադար
Ներս մտնել կողանց տաճարը աստծո:
Մի երեք անգամ ցածր խոնարհվել,
Մի յոթ անգամ էլ խաչ հանել կրկին,
Այրվող ճակատը գաղտնաբար բռնել
Ու հետո կպցնել թքոտ հատակին:
Ափսե նետելով մի գրոշ պղինձ,
Երեք, և հետո յոթ անգամ ահա
Պաչված շրջանակը խղճուկ , հնամյա:
Ապա տուն դառնալ,չափելով դարձյալ
Որևէ մեկին գրոշով այդ նույն,
Բխկալ անդադար և շանը սովյալ
Աքացի տալով քշել մի անկյուն:
Սրբապատկերի առաջ,լույսի տակ
Թեյել,համրիչը չխկացնել թափով,
Հետո թքոտել կտորները թանկ,
Բացելով փողի արկղը հաստափոր:
Փռվել անկողնում՝ փափկահյու՜ս այնքան,
Ծանր քնի մեջ պարուրվել նորից...
Այո՛,իմ Ռո՛ւսիա,այդպե՜ս էլ անգամ
Դու սրտիս համար թանկ ես բոլորից:
1914
թարգմ.Ա.Պողոսյան
Грешить бесстыдно, непробудно…
Грешить бесстыдно, непробудно,
Счет потерять ночам и дням,
И, с головой от хмеля трудной,
Пройти сторонкой в божий храм.
Три раза преклониться долу,
Семь — осенить себя крестом,
Тайком к заплеванному полу
Горячим прикоснуться лбом.
Кладя в тарелку грошик медный,
Три, да еще семь раз подряд
Поцеловать столетний, бедный
И зацелованный оклад.
А воротясь домой, обмерить
На тот же грош кого-нибудь,
И пса голодного от двери,
Икнув, ногою отпихнуть.
И под лампадой у иконы
Пить чай, отщелкивая счет,
Потом переслюнить купоны,
Пузатый отворив комод,
И на перины пуховые
В тяжелом завалиться сне…
Да, и такой, моя Россия,
Ты всех краев дороже мне.
Ինձ են վստահված
Ինձ են վստահված գաղտնիքները խոր ,
Մեկի արևը ինձ է տրված,
Եվ հիմա հոգուս ծալքերը բոլոր
Խոցել է գինին թունդ ու փրփրած:
Ու դեռ ջայլամի փետուրներն անփույփ
Օրորվում են իմ ուղեղի մեջ,
Եվ աչքերն են խոր ու այնպես կապույտ
Հեռու եզերքում ծաղկում անշեջ:
Հոգուս մեջ գանձի կրակ կա մի թեժ,
Եվ իմ ձեռքումն է լոկ բանալին:
Դու ճիշտ ես ասում ,արբեցմա՛ն հրեշ.
Կյանքի իմաստն է միայն գինին:
1906
թարգ.Ա.Պողոսյան
Տարիք են անցել
Տարիք են անցել ,նույնն ես դու սակայն.
Հրաշալի ես,պարզ ու խստադեմ,
Հարթվել են մի քիչ մազերդ միայն,
Եղյաը նրանց պատել է արեն:
Իսկ ես գրքերի վրա խոնարհված էլի,
Որպես ծերունի կորացած մեջքով ,
Նույն երազանքով անհասանելի
Դեռ նայում եմ քո դեմքին անվրդով:
Այո՛, չեն փոխել տարիները մեզ:
Ապրում ենք,շնչում առաջվա նման,
Պահպանում ենք մեր հուշերում անտես
Այն տարիները առասպելական...
Նրանց լույս մոխիրն արկղում է երկար,
Ու մեր լույս ոգին՝ մշուշի մեջ մով:
Եվ ավելի լույս մի հրաշք չկա,
Քան թե ապրել ու շնչել անցյալով:
թարգմ. Ա. Պողոսյան
Անսահման խորունկ
Անսահման խորունկ ուրախություն է
Սառը ուսերդ գրկել քամու տակ,
Քեզ համար ,գիտեմ,նուրբ քնքշություն է,
Ինձ համար ,սակայն, հիացում է դա:
Գիշերն առկայծող մոմերի նման
Տաք են աչքերը,և լսում եմ ես,
Ինչպես է շարժվում հեքիաթը դաժան,
Բաժանման գիծը շնչում աստղի պես:
Օ՜, այդ առկայծող գիշերում խաղաղ
Նույնչափ գեղեցիկ կլինես նորից
Եվ հավատարիմ դրախտին խավար՝
Պայծառ աստղի պես կփայլես վերից:
Ես գիտեմ՝ սառն է քամին էլ հիմա,
Եվ այս աշունն էլ անկիրք է հավետ .
Մութ թիկնոցի մեջ չեն էլ իմանա ,
Որ խրախճանք ես արել դու ինձ հետ:
Եվ գնում ենք մենք հեռուներն աշնան,
Լսում ենք հեռվում շեփորի ձայներ,
Եվ չափում ենք մենք գիշերի ճամփան,
Եվ ելնում եմ ցուրտ բարձրունքներն ի վեր:
Անցել է արդեն ժամը բերկրանքի,
Սակայն շուրթերս՝ արբեցած կրքով,
Տագնապների մեջ իմ հոգեվարքի
Դեռ համբուրում եմ շրթունքները քո:
թարգմ. Ա մարտիրոսյան
Շփոթմունքի մեջ ի՞նչ ես խոնարհվել:
Առաջվա նման նայիր ինձ շիտակ,
Այդ ի՜նչ է քեզ հետ քո անկումն արել,
Այս ինչպիսի՜ն ես դու պարզ լույսի տակ:
Ես ինքս էլ ,այո, հինը չեմ վաղուց՝
Հպարտ ու մաքուր ,չար ու աններում,
Հիմա առավել բարի ու անհույս
Հայացքով եմ ես աշխարհին նայում:
Հիմա ոչ միայն իրավունք չունեմ,
Այլև ուժ չունեմ նախատել ես քեզ,
Այն ուղու համար տանջալի ու նենգ,
Որ շատ կանանց է բախտ վիճակվել:
Սակայն չէ որ ես մի քիչ այլ ձևով,
Քան մեկ ուրիշը ,քո կյանքը գիտեմ,
Այդ ի՛նձ է ծանոթ ուղին այն,որով
Դու հայտնվեցիր անկման վիհի դեմ:
Չէ՞ որ մեկտեղ է կիրքը մթամած
Մեզ մի օր տարել այդ վիհերն ի վեր,
Մենք ուզում էինք մեր բեռը նետած,
Թռչել ու հետո ընկնել կարեվեր:
Դու տենչում էիր ,որ հրդեհվելով,
Այրվենք,մոխրանանք մեկտեղ,իրար հետ,
Եվ իրար գրկած այդպես մեռնելով,
Տեսնենք երկիրն այն երանավետ:
Ինչ արած,եթե մեզ տենչն այդ խաբեց,
Բոլոր տենչերը մեզ խաբում են բիրտ,
Եթե կյանքը մեզ այդպես մտրակեց
Իր խարազանի պարանով կոպիտ:
Մեզ հետ գործ չունի կյանքն արագասահ,
Թող նա մեզ խաբող տենչերը տանի,
Սակայն դու ինձ հետ ,ճշմարիտն ասա,
Ինչ-որ ժամանակ չեղա՞ր երջանիկ:
Այդ ոսկեգույնը ՝ իջած քո վարսին,
Արդյոք ցոլքը չէ՞ մեր այն հին հրի...
Դու իմ անաստված ,իմ կրքոտ,իմ սին,
Անմոռանալիս,ների՛ր ինձ,ների՛ր...
թարգմ. Վ. Դավթյան
Перед судом
Что же ты потупилась в смущеньи?
Погляди, как прежде, на меня,
Вот какой ты стала - в униженьи,
В резком, неподкупном свете дня!
Я и сам ведь не такой - не прежний,
Недоступный, гордый, чистый, злой.
Я смотрю добрей и безнадежней
На простой и скучный путь земной.
Я не только не имею права,
Я тебя не в силах упрекнуть
За мучительный твой, за лукавый,
Многим женщинам сужденный путь...
Но ведь я немного по-другому,
Чем иные, знаю жизнь твою,
Более, чем судьям, мне знакомо,
Как ты очутилась на краю.
Вместе ведь по краю, было время,
Нас водила пагубная страсть,
Мы хотели вместе сбросить бремя
И лететь, чтобы потом упасть.
Ты всегда мечтала, что, сгорая,
Догорим мы вместе - ты и я,
Что дано, в объятьях умирая,
Увидать блаженные края...
Что же делать, если обманула
Та мечта, как всякая мечта,
И что жизнь безжалостно стегнула
Грубою веревкою кнута?
Не до нас ей, жизни торопливой,
И мечта права, что нам лгала.-
Все-таки, когда-нибудь счастливой
Разве ты со мною не была?
Эта прядь - такая золотая
Разве не от старого огня?-
Страстная, безбожная, пустая,
Незабвенная, прости меня!
Իմ Կրկնորդը
Ու աշնան մի օր,երբ մշուշ էր ,մեգ,
Ես փորձում էի վերհիշել մի երգ
Օ՜,ջերմ համբույներ ՝չծախվո՛ղ երբեք,
Օ՜, խենթ շոյանքներ ՝ չգնվո՛ղ կանանց...:
Եվ շրջում էի երբ ես սրտաբեկ,
Հիշեցի հանկարծ այդ երգը կորած...
Հիշեցի նաև ես պա՜րզ ու պա՜յծառ,
Ջահելությու՛նն իմ, և քեզ ,սիրելի՜ս,
Եվ երազների թևով հեռացա,
Անձրևի՛ց, քամո՛ւց , մուժի՛ց զազրելի
(Կարծես ե՜տ դարձավ իմ կյանքը անցած...
Իսկ դու ետ կգա՞ ս ,ետ կգա՞ ս էլի...):
Եվ հանկարծ տեսա՝ մթան դարանից.
Երերուն քայլով ի՜նձ է մոտենում,
Մի ծերացա՜ծ ու մաշվա՜ծ պատանի
(Երազո՞ ւմ էր այդ ,թե՞ ... իրականում):
Մոտենում է նա մուժից,խավարից
Եվ ինձ շշնջում ՝լքվա՜ծ ու անու՜ժ:
«Հոգնե՜լ եմ օտար քառուղիներում,
Օտար մշուշներ շնչած թափառել,
Երևալ օտար հայելիներում
Եվ օտար կանանց շուրթը համբուրել...»:
Եվ խե՜նթ թվաց ու օտարոտի,
Թե ես կտեսնե՜մ նրան վերստին...
Հանկարծ անպատկառ ժպտաց նա մթնում ,
Եվ...ոչ եղե՛լ էր,ոչ էլ՝ կար ասես...
ա՝խ,ծանո՜թ էր ինձ այդ դեմքը տրտում,
Ինչ-որ տեղ նրան տեսել էի ես...
...Թե՞ իմ դե՛մքն էր այդ ,որ աշնան միգում,
Ինչպես հայելում ՝տեսնում էի ես...
1909
թարգմ. Գ. Էմին
Двойник
Однажды в октябрьском тумане
Я брел, вспоминая напев.
(О, миг непродажных лобзаний!
О, ласки некупленных дев!)
И вот - в непроглядном тумане
Возник позабытый напев.
И стала мне молодость сниться,
И ты, как живая, и ты...
И стал я мечтой уноситься
От ветра, дождя, темноты...
(Так ранняя молодость снится.
А ты-то, вернешься ли ты?)
Вдруг вижу - из ночи туманной,
Шатаясь, подходит ко мне
Стареющий юноша (странно,
Не снился ли мне он во сне?),
Выходит из ночи туманной
И прямо подходит ко мне.
И шепчет: "Устал я шататься,
Промозглым туманом дышать,
В чужих зеркалах отражаться
И женщин чужих целовать..."
И стало мне странным казаться,
Что я его встречу опять...
Вдруг - от улыбнулся нахально,
И нет близ меня никого...
Знаком этот образ печальный,
И где-то я видел его...
Быть может, себя самого
Я встретил на глади зеркальной?
Թող որ չեմ սիրել
Թող որ չեմ սիրել ես կյանքում կարգին,
Թող որ երդո՛ւմ եմ սրանով խախտում,
Բայց հուզու՜մ ես դու նորից իմ հոգին,
Որտեղ էլ տեսնենք իրար ես ու դու:
Օ՜, այդ ձեռքե՛րը հեռու հեռավոր-
Անջատվա՛ծ անգամ ու ինձնից հեռու ՛-
Քո հրապույրը այրո՜ղ,մեղավո՜ր,
Իմ աղոտ կյանքին նոր փա՛յլ է բերում:
Եվ իմ տնակում ցու՜րտ,ամայացա՜ծ,
Իմ հին տնակում մենավոր,լռին,
Իմ երազներում՝ քո տեսքին գերի,
Ես տեսնում եմ նույն տնա՛կը լքված:
Հին գիշերնե՜րն եմ երազում անքուն,
Հին տարիները՝ վաղանցու՜կ այնքան...
Երևում է,որ արդեն հավիտյան
Քեզնո՜վ են բանտված օրերս կյանքում...
Եվ, ո՛վ էլ կանչի ,ես չե՜մ ցանկանում
Փոխել քնքշության հետ նրա ունայն
Սուրբ սփոփա՜նքը իմ անհուսության.
Եվ ...լռու՜մ եմ ես ու առանձնանու՜մ:
թարգմ. Գ. Էմին
Пусть я и жил, не любя,
Пусть я и клятвы нарушу,—
Все ты волнуешь мне душу,
Где бы ни встретил тебя!
О, эти дальние руки!
В тусклое это житье
Очарованье свое
Вносишь ты, даже в разлуке!
И в одиноком моем Доме,
пустом и холодном В сне,
никогда не свободном,
Снится мне брошенный дом.
Старые снятся минуты,
Старые снятся года...
Видно, уж так навсегда
Думы тобою замкнуты!
Кто бы ни звал — не хочу
На суетливую нежность
Я променять безнадежность —
И, замыкаясь, молчу.
Ո՛չ, երբեք իմը
Ո՛չ, երբեք իմը և ուրիշներինը դու չես լինելու:
Ահա թե ինչն էր թախծության միջով թովում ինձ թաքուն,
Ինչն էր օրերի դատարկ անհունով տանում ինձ հլու:
Ահա թե ինչու քո բանստեղծն եմ ու երկրպագուն:
Այստեղ-կանացի ահավոր մերժման կնիք է դրված
Հրապույրներին,որոնց հասնելու չկա ոչ մի ուռ,
Այնտեղ-մի վայրի համաձուլվածքով աստղերն են փռված,
Եվ վերին ոգին իր դաշնությունն է լալով սպառում:
Եվ դա է ահա իմ հիացմունքն ու իմ սարսափը խոր,
Քեզ համար էի ես այն երեկո տագնապում խռով,
Եվ քո աչքերն ինձ ուղեկցում էին այնպես անսովոր,
Դեռ չգուշակած ,ոչինչ չիմացած...դեռ չսիրելով:
Օրենքդ ինքդ ես, ու թռչում ես դու ,սկսում սուրալ,
Դեպի աստղերն ես սլանում հեռու՝ առանց ուղեծիր,
Եվ այս աշխարհը քեզ համար միայն ծխի ամպ է ալ,
Ուր ինչ-որ մի բան երգում է,այրվում ,հրդեհվում է հիր:
Այդ հրացոլքում խենթ տարիներն են քո ջահելության,
Ոչ երջանկություն,ոչ դավ- նվագ է ,լույսեր են վառվել,
Նույն մեղեդին է և՛ թախծի շուրթին,և՛ ուրախության...
Բայց սիրում եմ քեզ և այդպիսին եմ ես ինքս էլ,Կարմեն:
1914
թարգմ. Վ. Դավթյան
Из цикла "Кармен"
Нет, никогда моей, и ты ничьей не будешь.
Так вот что так влекло сквозь бездну грустных лет,
Сквозь бездну дней пустых, чье бремя не избудешь
Вот почему я — твой поклонник и поэт!
Здесь — страшная печать отверженности женской
За прелесть дивную — постичь ее нет сил.
Там — дикий сплав миров, где часть души
вселенской
Рыдает, исходя гармонией светил.
Вот — мой восторг, мой страх в тот вечер в темном
зале!
Вот, бедная, зачем тревожусь за тебя!
Вот чьи глаза меня так странно провожали,
Еще не угадав, не зная... не любя!
Сама себе закон — летишь, летишь ты мимо,
К созвездиям иным, не ведая орбит,
И этот мир тебе — лишь красный облак дыма,
Где что-то жжет, поет, тревожит и горит!
И в зареве его — твоя безумна младость...
Все — музыка и свет: нет счастья, нет измен...
Мелодией одной звучат печаль и радость...
Но я люблю тебя: я сам такой, Кармен.
31 марта 1914
Անծանոթուհին
Ռեստորաններից ամեն երեկո
Օդն է դուրս խուժում տոթ,սպանիչ,
Փռվում է չորս դին հարբած աղմունկով
Գարունքվա շունչը ապականիչ:
Հեռվում ,փոշոտ ու հին նրբանցքներում ,
Հովոցների մոտ այն ձանձրալի,
Հենց ցուցանակից բլիթն է պսպղում՝
Լսվում է լացը մանուկների:
Ուղեփակից դեն , իրիկվա մութին,
Այնտեղ ,ուր առուն երգում է խենթ,
Գլխարկը թեքած ՝ փորձառու լոթին
Դանդաղ ճեմում է դամայի հետ:
Կանացի մի ճիչ լսվում է հանկարծ,
Երբ լճի վրա թին է ճռճռում,
Երկնակամարում , ամեն ինչ տեսած՝
Սկավառակն է ծամածռվում:
Ամեն իրիկուն ընկերս միակ
Արտացոլվում է իմ բաժակում
Ու խորհրդավոր այդ հեղուկը թանկ
Ըմպում ինձ նման հեզ ու անքուն:
Իսկ շուրջս, ամեն սեղանի առաջ,
Խեղճ լակեյներն են ցցվում քնատ,
Եվ հարբածներն են գոռում ճագարաչ.
«Կյանքի իմաստը ՝ գինին է այդ»:
Ու նշյալ պահին ամեն իրիկվա
(Թե՞ երազիս է ինձ այցելում ),
Մետաքսով զուգված իրանն աղջկա
Շարժվում է աղոտ պատուհանում:
По вечерам над ресторанами
Горячий воздух дик и глух,
И правит окриками пьяными
Весенний и тлетворный дух.
Вдали, над пылью переулочной,
Над скукой загородных дач,
Чуть золотится крендель булочной,
И раздается детский плач.
И каждый вечер, за шлагбаумами,
Заламывая котелки,
Среди канав гуляют с дамами
Испытанные остряки.
Над озером скрипят уключины
И раздается женский визг,
А в небе, ко всему приученный,
Бессмысленно кривится диск.
И каждый вечер друг единственный
В моем стакане отражен
И влагой терпкой и таинственной
Как я, смирен и оглушен.
А рядом у соседних столиков
Лакеи сонные торчат,
И пьяницы с глазами кроликов
«In vino veritas!» кричат.
И каждый вечер, в час назначенный
(Иль это только снится мне?),
Девичий стан, шелками схваченный,
В туманном движется окне.
И медленно, пройдя меж пьяными,
Всегда без спутников, одна,
Дыша духами и туманами,
Она садится у окна.
И веют древними поверьями
Ее упругие шелка,
И шляпа с траурными перьями,
И в кольцах узкая рука.
И странной близостью закованный,
Смотрю за темную вуаль,
И вижу берег очарованный
И очарованную даль.
Глухие тайны мне поручены,
Мне чье-то солнце вручено,
И все души моей излучины
Пронзило терпкое вино.
И перья страуса склоненные
В моем качаются мозгу,
И очи синие бездонные
Цветут на дальнем берегу.
В моей душе лежит сокровище,
И ключ поручен только мне!
Ты право, пьяное чудовище!
Я знаю: истина в вине.
Անցնելով հարբած
Անցնելով հարբած ամբոխի միջով,
Միշտ էլ միայնակ ու միշտ տխուր՝
Օծանելիք ու մշուշ շնչելով ՝
Պատուհանի մոտ նստում է լուռ:
Նրա շրշացող մետաքսե զգեստից,
Փետրագլխարկից գիշերագույն,
Օղակներ հագած բարալիկ ձեռքից
Բուրում է մի հին ավանդություն:
Եվ տարօրինակ մի սեր իմ հոգում՝
Շղարշի միջով մթանման
Ես կախարդական մի ափ եմ տեսնում
Ու կախարդական մի հեռաստան:
թարգմ.Ա.Պողոսյան
Նրբագեղ աղջնակ
Նրբագեղ աղջնակ ,ինչու ես հմայում
Հայացքով,ուսերով սեթևեթ,
Ախ, այդպես,թերևս,ինձ էլ ես գրավում,
Միայն թե գործ չունեմ ես քեզ հետ:
Ես գիտեմ կանացի խաղերով քմայքոտ
Շատերին կգերես ակամա,
Ու եթե կին էիր նրբագեղ ու կրքոտ,
Կդառնաս խելացի ,քնքուշ մայր:
Քո բախտը փոխփոխուն փորձելով դու նորից
(Ինչպիսի՜ արբեցում ու կորուստ)՝
Դու էլի կծնվես վարդագույն փրփուրից՝
Ճիշտ այնպես , ինչպես կաս ի վերուստ:
1915
թարգմ. Ա. Մարիրոսյան
Մեղանչել այդպես
Մեղանչել այդպես անամոթաբար,
Կորցնել օրերի հաշիվը անցնող,
Եվ գինուց ուռած գլխով անդադար
Ներս մտնել կողանց տաճարը աստծո:
Մի երեք անգամ ցածր խոնարհվել,
Մի յոթ անգամ էլ խաչ հանել կրկին,
Այրվող ճակատը գաղտնաբար բռնել
Ու հետո կպցնել թքոտ հատակին:
Ափսե նետելով մի գրոշ պղինձ,
Երեք, և հետո յոթ անգամ ահա
Պաչված շրջանակը խղճուկ , հնամյա:
Ապա տուն դառնալ,չափելով դարձյալ
Որևէ մեկին գրոշով այդ նույն,
Բխկալ անդադար և շանը սովյալ
Աքացի տալով քշել մի անկյուն:
Սրբապատկերի առաջ,լույսի տակ
Թեյել,համրիչը չխկացնել թափով,
Հետո թքոտել կտորները թանկ,
Բացելով փողի արկղը հաստափոր:
Փռվել անկողնում՝ փափկահյու՜ս այնքան,
Ծանր քնի մեջ պարուրվել նորից...
Այո՛,իմ Ռո՛ւսիա,այդպե՜ս էլ անգամ
Դու սրտիս համար թանկ ես բոլորից:
1914
թարգմ.Ա.Պողոսյան
Грешить бесстыдно, непробудно…
Грешить бесстыдно, непробудно,
Счет потерять ночам и дням,
И, с головой от хмеля трудной,
Пройти сторонкой в божий храм.
Три раза преклониться долу,
Семь — осенить себя крестом,
Тайком к заплеванному полу
Горячим прикоснуться лбом.
Кладя в тарелку грошик медный,
Три, да еще семь раз подряд
Поцеловать столетний, бедный
И зацелованный оклад.
А воротясь домой, обмерить
На тот же грош кого-нибудь,
И пса голодного от двери,
Икнув, ногою отпихнуть.
И под лампадой у иконы
Пить чай, отщелкивая счет,
Потом переслюнить купоны,
Пузатый отворив комод,
И на перины пуховые
В тяжелом завалиться сне…
Да, и такой, моя Россия,
Ты всех краев дороже мне.
Ինձ են վստահված
Ինձ են վստահված գաղտնիքները խոր ,
Մեկի արևը ինձ է տրված,
Եվ հիմա հոգուս ծալքերը բոլոր
Խոցել է գինին թունդ ու փրփրած:
Ու դեռ ջայլամի փետուրներն անփույփ
Օրորվում են իմ ուղեղի մեջ,
Եվ աչքերն են խոր ու այնպես կապույտ
Հեռու եզերքում ծաղկում անշեջ:
Հոգուս մեջ գանձի կրակ կա մի թեժ,
Եվ իմ ձեռքումն է լոկ բանալին:
Դու ճիշտ ես ասում ,արբեցմա՛ն հրեշ.
Կյանքի իմաստն է միայն գինին:
1906
թարգ.Ա.Պողոսյան
Տարիք են անցել
Տարիք են անցել ,նույնն ես դու սակայն.
Հրաշալի ես,պարզ ու խստադեմ,
Հարթվել են մի քիչ մազերդ միայն,
Եղյաը նրանց պատել է արեն:
Իսկ ես գրքերի վրա խոնարհված էլի,
Որպես ծերունի կորացած մեջքով ,
Նույն երազանքով անհասանելի
Դեռ նայում եմ քո դեմքին անվրդով:
Այո՛, չեն փոխել տարիները մեզ:
Ապրում ենք,շնչում առաջվա նման,
Պահպանում ենք մեր հուշերում անտես
Այն տարիները առասպելական...
Նրանց լույս մոխիրն արկղում է երկար,
Ու մեր լույս ոգին՝ մշուշի մեջ մով:
Եվ ավելի լույս մի հրաշք չկա,
Քան թե ապրել ու շնչել անցյալով:
թարգմ. Ա. Պողոսյան
Անսահման խորունկ
Անսահման խորունկ ուրախություն է
Սառը ուսերդ գրկել քամու տակ,
Քեզ համար ,գիտեմ,նուրբ քնքշություն է,
Ինձ համար ,սակայն, հիացում է դա:
Գիշերն առկայծող մոմերի նման
Տաք են աչքերը,և լսում եմ ես,
Ինչպես է շարժվում հեքիաթը դաժան,
Բաժանման գիծը շնչում աստղի պես:
Օ՜, այդ առկայծող գիշերում խաղաղ
Նույնչափ գեղեցիկ կլինես նորից
Եվ հավատարիմ դրախտին խավար՝
Պայծառ աստղի պես կփայլես վերից:
Ես գիտեմ՝ սառն է քամին էլ հիմա,
Եվ այս աշունն էլ անկիրք է հավետ .
Մութ թիկնոցի մեջ չեն էլ իմանա ,
Որ խրախճանք ես արել դու ինձ հետ:
Եվ գնում ենք մենք հեռուներն աշնան,
Լսում ենք հեռվում շեփորի ձայներ,
Եվ չափում ենք մենք գիշերի ճամփան,
Եվ ելնում եմ ցուրտ բարձրունքներն ի վեր:
Անցել է արդեն ժամը բերկրանքի,
Սակայն շուրթերս՝ արբեցած կրքով,
Տագնապների մեջ իմ հոգեվարքի
Դեռ համբուրում եմ շրթունքները քո:
թարգմ. Ա մարտիրոսյան
Комментариев нет:
Отправить комментарий