նկ.Մհեր Աբեղյան
Տառապանք
Ցնորք է գուցէ մեր շուրջ ամէն բան,
Աչքերը մարդուն՝ խաբկանքի պաստառ,
Անցքերն աշխարհի՝ լոկ շարժանկար,
Ցնորք է գուցէ մեր շուրջ ամէն բան:
Կսկիծն է կեանքին միայն իրական,
Տառապանքը խոր ու բազմախորհուրդ,
Ամէն սրտի մէջ եռացող սնունդ,
Կսկիծն է կեանքին միայն իրական:
Յուշ է երազի՝ պահը խնդութեան,
Յոյսի արձագանք՝ ծափ ու ցնծութիւն,
Լուսնկայի ցոլք՝ ժպիտը մարդուն,
Յուշ է երազի՝ պահը խնդութեան:
Արցունքն է կեանքին միայն իրական,
Ամէն ժամ քամուող հիւթը այս հողին,
Մեր արբեցութեան հրաշէկ գինին,
Արցունքն է կեանքին միայն իրական:
Առաջ Գիտէի
Թէ մարդիկ ինչո՞ւ կու գային աշխարհ,
Արեգակն ինչո՞ւ կը թափէր ոսկի
Ծաղկաբաց ծառի ափերուն դալար,
Ինչո՞ւ կը հնչեր երգը գետակի.
Հիմա չեմ գիտեր…
Առաջ գիտէի,
Թէ ի՞նչ կ՛ըսէին աստղերը պայծառ՝
Կախուած կամարէն անհաս երկինքի,
Թէ ո՛ւր կ՛արշաւէր վազքը տենդահար
Յաւերժագնաց մեր մոլորակի.
Հիմա չեմ գիտեր…
Առաջ գիտէի,
Թէ ինչո՞ւ մարդոց ծիծաղին յորդուն
Կը խառնուի լաց, արիւն ու արցունք
Եւ ինչո՞ւ կեանքի հինաւուրց ճամբուն՝
Վիհին կը նայի ամէն մէկ բարձունք.
Հիմա չեմ գիտեր…
Առաջ գիտէի,
Թէ ինչ կար կեանքէն, մահէն ալ անդին,
Ի՞նչ գանձեր ծածուկ ունէր ապագան
Եւ թէ ո՞ր անսուտ, նորածագ լոյսին
Կը բացուէր յանկարծ ամէն գերեզման.
Հիմա չեմ գիտեր…
Կը Կոչուինք Մարդ
երբ հանդիպինք օր մը յանկարծ մենք իրար,
աստղաբնակ իմ եղբայր,
ու երբ սիրով նստինք սեղան միասին,
երկու լեցուն բաժակի շուրջ աստղային,
ինչպէ՛ս պատմեմ, որ հասկնաս ամէն բան,
որ մեր երկրին մէջ էր Ադամն ու Եւան,
որ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ,
մեր մէջ ունինք շունչն Աստուծոյ սրբաւանդ,
ունինք հոգի բանական
եւ մենք ենք տէրն ու արքան
բոլոր շնչող, բոլոր թռչող կենդանեաց:
ինչպէ՜ս պատմեմ, որ քիչ մը գէթ հասկնաս,
թէ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ,
մեր կոչումով, մեր հանճարով միշտ հպարտ,
կը պեղենք կուրծքը հողին,
կը պեղենք սիրտը ծովին
ու կը տիրենք ոլորտներուն երկնային,
մենք իրար շա՜տ կը սիրենք,
ունինք համբոյր, ունինք սաղմոս ու սիրերգ,
ունինք արցունք, ունինք ժպիտ խանդակաթ
եւ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ:
աստղաբնակ իմ եղբայր,
բազմաշնորհ սա ձեռքերով շինարար
կը կերտենք տուն ու տաճար,
կը հանենք հաց ու գինի,
եւ որպէսզի սեղանը մեր վայելքի
ըլլայ միշտ լի, առաւել շէն ու պայծառ՝
կը կողոպտենք մենք իրար,
կ՛աւերե՛նք գիւղ ու քաղաք
ու մեր հզօր օրէնքներու լուծին տակ
մենք կը քամենք ստրուկներ մեղապարտ
եւ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ:
աստղաբնակ իմ եղբայր,
ինչպէ՜ս պատմեմ, որ դուն շիտակ հասկնաս,
մենք կ՛աղօթե՛նք հանապազ
խաղաղութեան եղբայրութեան կարօտով,
բայց որպէսզի մեր կեանքն ըլլայ ապահով՝
բազմաշնորհ սա ձեռքերով դիւրաբեկ
մենք կը սպաննենք մէկզմէկ,
մենք կը մորթենք պզտիկ ու մեծ անխնայ,
մինչեւ մեր շուրջ արիւնը տաք ծովանայ,
մինչեւ մեր սիրտն հովանայ,
բայց դէմքը մեր միշտ կը մնայ անաղարտ
եւ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ…
Ասում են՝ կարճ է կյանքը,
Շուտ կմարի սրտի զարկը,
Բայց արևի տակ ծիրանի
Երիտասարդ ու ծերունի
Ահա կանգնած շարան-շարան
Կձանձրանան:
Ասում են` քաղցր է կյանքը,
Եվ անսահման երկրի փառքը,
Բայց գրկի մեջ բուրաստանի
Ծաղիկների դեմ գեղանի
Մարդիկ ահա շարան-շարան
Կձանձրանան:
Ասում են՝ խորն է կյանքը,
Լույս է համայն երկրի հանքը,
Բայց կանչի դեմ ծիածանի,
Կամ աստղերի խորհրդալի
Մարդիկ ահա շարան-շարան
Կձանձրանան:
Ասում են` նոր է կյանքը,
Միշտ կհնչի սիրո զանգը,
Բայց աներազ առանց տաղի
Սեղանի շուրջ աղ ու հացի
Մարդիկ ահա շարան-շարան
Կձանձրանան:
Հայ Լեզուն Տունն Է Հայուն…
Հայ լեզուն տունն է հայուն աշխարհիս չորս ծագերուն,
Ուր կը մտնէ ամէն հայ իբրեւ տանտէր հարազատ,
Կ՛ըստանայ սէր ու սնունդ, սրտի հպարտ ցնծութիւն
Եւ բորեանէն ու բուքէն հոն կը մնայ միշտ ազատ։
Քանի՜ դարեր եւ քանի՜ ճարտարապետ հանճարներ
Աշխատեցան անոր տալ վեհութիւն, գեղ ու պերճանք,
Քանի՜ գեղջուկ բանուորներ տքնեցան տիւ եւ գիշեր,
Որոնք թաղուած են հիմա մոռացութեան մութին տակ։
Մշտանորոգ ու միշտ հին՝ ան կը տեւէ դարէ դար,
Իր ճրագները՝ միշտ լոյս, իր օճախին հուրը՝ վա՛ռ,
Բարիքներով անսպառ լեցուն ամբարն ու մառան։
Հո՛ն է միայն, որ կրնայ գտնել ամէն հայ կրկին
Խաժամուժին մէջ օտար կորսնցուցած իր հոգին,
Անցեալն անհուն եւ ներկան, նոյն իսկ մթի՜ն ապագան…
Մեծ Ընծան
Հայրս կ՛ըսէ՝ Մասիսն է լոկ մեծ ընծան,
Որ դուն կրնաս օր մը բերել հայ տղոց.
Որուն մէջ կայ ամէն բան-
Աստղ ու լուսին ոսկեզօծ,
Կրակ ու բոց.
Հսկայ շուներ պահապան,
Շղթայակապ հին քաջեր
Ու հրեղէն նժոյգներ…
Կաղանդ պապա, ես այդ Մասիսը կ՛ուզե՛մ
Դի՛ր անիւներ ոտքիդ տակ
Ու համարձակ քշէ՛ մեր տունը շիտակ,
Բեր ինձ նուէրն այդ վսեմ:
Տառապանք
Ցնորք է գուցէ մեր շուրջ ամէն բան,
Աչքերը մարդուն՝ խաբկանքի պաստառ,
Անցքերն աշխարհի՝ լոկ շարժանկար,
Ցնորք է գուցէ մեր շուրջ ամէն բան:
Կսկիծն է կեանքին միայն իրական,
Տառապանքը խոր ու բազմախորհուրդ,
Ամէն սրտի մէջ եռացող սնունդ,
Կսկիծն է կեանքին միայն իրական:
Յուշ է երազի՝ պահը խնդութեան,
Յոյսի արձագանք՝ ծափ ու ցնծութիւն,
Լուսնկայի ցոլք՝ ժպիտը մարդուն,
Յուշ է երազի՝ պահը խնդութեան:
Արցունքն է կեանքին միայն իրական,
Ամէն ժամ քամուող հիւթը այս հողին,
Մեր արբեցութեան հրաշէկ գինին,
Արցունքն է կեանքին միայն իրական:
Առաջ Գիտէի
Թէ մարդիկ ինչո՞ւ կու գային աշխարհ,
Արեգակն ինչո՞ւ կը թափէր ոսկի
Ծաղկաբաց ծառի ափերուն դալար,
Ինչո՞ւ կը հնչեր երգը գետակի.
Հիմա չեմ գիտեր…
Առաջ գիտէի,
Թէ ի՞նչ կ՛ըսէին աստղերը պայծառ՝
Կախուած կամարէն անհաս երկինքի,
Թէ ո՛ւր կ՛արշաւէր վազքը տենդահար
Յաւերժագնաց մեր մոլորակի.
Հիմա չեմ գիտեր…
Առաջ գիտէի,
Թէ ինչո՞ւ մարդոց ծիծաղին յորդուն
Կը խառնուի լաց, արիւն ու արցունք
Եւ ինչո՞ւ կեանքի հինաւուրց ճամբուն՝
Վիհին կը նայի ամէն մէկ բարձունք.
Հիմա չեմ գիտեր…
Առաջ գիտէի,
Թէ ինչ կար կեանքէն, մահէն ալ անդին,
Ի՞նչ գանձեր ծածուկ ունէր ապագան
Եւ թէ ո՞ր անսուտ, նորածագ լոյսին
Կը բացուէր յանկարծ ամէն գերեզման.
Հիմա չեմ գիտեր…
Կը Կոչուինք Մարդ
երբ հանդիպինք օր մը յանկարծ մենք իրար,
աստղաբնակ իմ եղբայր,
ու երբ սիրով նստինք սեղան միասին,
երկու լեցուն բաժակի շուրջ աստղային,
ինչպէ՛ս պատմեմ, որ հասկնաս ամէն բան,
որ մեր երկրին մէջ էր Ադամն ու Եւան,
որ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ,
մեր մէջ ունինք շունչն Աստուծոյ սրբաւանդ,
ունինք հոգի բանական
եւ մենք ենք տէրն ու արքան
բոլոր շնչող, բոլոր թռչող կենդանեաց:
ինչպէ՜ս պատմեմ, որ քիչ մը գէթ հասկնաս,
թէ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ,
մեր կոչումով, մեր հանճարով միշտ հպարտ,
կը պեղենք կուրծքը հողին,
կը պեղենք սիրտը ծովին
ու կը տիրենք ոլորտներուն երկնային,
մենք իրար շա՜տ կը սիրենք,
ունինք համբոյր, ունինք սաղմոս ու սիրերգ,
ունինք արցունք, ունինք ժպիտ խանդակաթ
եւ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ:
աստղաբնակ իմ եղբայր,
բազմաշնորհ սա ձեռքերով շինարար
կը կերտենք տուն ու տաճար,
կը հանենք հաց ու գինի,
եւ որպէսզի սեղանը մեր վայելքի
ըլլայ միշտ լի, առաւել շէն ու պայծառ՝
կը կողոպտենք մենք իրար,
կ՛աւերե՛նք գիւղ ու քաղաք
ու մեր հզօր օրէնքներու լուծին տակ
մենք կը քամենք ստրուկներ մեղապարտ
եւ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ:
աստղաբնակ իմ եղբայր,
ինչպէ՜ս պատմեմ, որ դուն շիտակ հասկնաս,
մենք կ՛աղօթե՛նք հանապազ
խաղաղութեան եղբայրութեան կարօտով,
բայց որպէսզի մեր կեանքն ըլլայ ապահով՝
բազմաշնորհ սա ձեռքերով դիւրաբեկ
մենք կը սպաննենք մէկզմէկ,
մենք կը մորթենք պզտիկ ու մեծ անխնայ,
մինչեւ մեր շուրջ արիւնը տաք ծովանայ,
մինչեւ մեր սիրտն հովանայ,
բայց դէմքը մեր միշտ կը մնայ անաղարտ
եւ կը կոչուինք մենք հոն ՄԱՐԴ…
Ասում են՝ կարճ է կյանքը,
Շուտ կմարի սրտի զարկը,
Բայց արևի տակ ծիրանի
Երիտասարդ ու ծերունի
Ահա կանգնած շարան-շարան
Կձանձրանան:
Ասում են` քաղցր է կյանքը,
Եվ անսահման երկրի փառքը,
Բայց գրկի մեջ բուրաստանի
Ծաղիկների դեմ գեղանի
Մարդիկ ահա շարան-շարան
Կձանձրանան:
Ասում են՝ խորն է կյանքը,
Լույս է համայն երկրի հանքը,
Բայց կանչի դեմ ծիածանի,
Կամ աստղերի խորհրդալի
Մարդիկ ահա շարան-շարան
Կձանձրանան:
Ասում են` նոր է կյանքը,
Միշտ կհնչի սիրո զանգը,
Բայց աներազ առանց տաղի
Սեղանի շուրջ աղ ու հացի
Մարդիկ ահա շարան-շարան
Կձանձրանան:
Հայ Լեզուն Տունն Է Հայուն…
Հայ լեզուն տունն է հայուն աշխարհիս չորս ծագերուն,
Ուր կը մտնէ ամէն հայ իբրեւ տանտէր հարազատ,
Կ՛ըստանայ սէր ու սնունդ, սրտի հպարտ ցնծութիւն
Եւ բորեանէն ու բուքէն հոն կը մնայ միշտ ազատ։
Քանի՜ դարեր եւ քանի՜ ճարտարապետ հանճարներ
Աշխատեցան անոր տալ վեհութիւն, գեղ ու պերճանք,
Քանի՜ գեղջուկ բանուորներ տքնեցան տիւ եւ գիշեր,
Որոնք թաղուած են հիմա մոռացութեան մութին տակ։
Մշտանորոգ ու միշտ հին՝ ան կը տեւէ դարէ դար,
Իր ճրագները՝ միշտ լոյս, իր օճախին հուրը՝ վա՛ռ,
Բարիքներով անսպառ լեցուն ամբարն ու մառան։
Հո՛ն է միայն, որ կրնայ գտնել ամէն հայ կրկին
Խաժամուժին մէջ օտար կորսնցուցած իր հոգին,
Անցեալն անհուն եւ ներկան, նոյն իսկ մթի՜ն ապագան…
Մեծ Ընծան
Հայրս կ՛ըսէ՝ Մասիսն է լոկ մեծ ընծան,
Որ դուն կրնաս օր մը բերել հայ տղոց.
Որուն մէջ կայ ամէն բան-
Աստղ ու լուսին ոսկեզօծ,
Կրակ ու բոց.
Հսկայ շուներ պահապան,
Շղթայակապ հին քաջեր
Ու հրեղէն նժոյգներ…
Կաղանդ պապա, ես այդ Մասիսը կ՛ուզե՛մ
Դի՛ր անիւներ ոտքիդ տակ
Ու համարձակ քշէ՛ մեր տունը շիտակ,
Բեր ինձ նուէրն այդ վսեմ:
Комментариев нет:
Отправить комментарий