Գիյոմ Ապոլիներ...(ինձ համար...)))

«Прощай любовь моя прощай моя беда»

Прощай любовь моя прощай моя беда

Ты вырвалась на волю

Недолгая любовь омыла синевою

И смерклось навсегда

Взгляд моря как и твой был теплым и зеленым

Стелили миндали

Нам под ноги цветы И снова зацвели

А я под Мурмелоном

Названье местности где пьяный от тоски

Я глохну в артобстреле

О Лу ты зла еще и смотрят как смотрели

Свинцовые зрачки?

նկ.Elaine Murphy

Будь на то моя власть я заставил бы сразу

Измениться людские сердца и тогда осталось бы

в мире

Только то что прекрасно

Вместо опущенных глаз молитв бормотанья

Вместо отчаянья и покаянья были бы всюду

Дароносицы чаши ковчеги

Которые вдруг засверкали б в глубинах мечтаний

Подобно богам античным

Чья роль как бы она ни была поэтична

Сыграна почти до конца

Будь на то моя власть я скупил бы всех птиц

Посаженных в клетку я бы выпустил их на свободу

И радуясь стал бы смотреть как они улетают

Не имея при этом никакого понятия

О добродетели именуемой благодарностью

Если только она не от сердца

Под мостом Мирабо 

Под мостом Мирабо вечно новая Сена.

Это наша любовь

Для меня навсегда неизменна,

Это горе сменяется счастьем мгновенно.

Снова пробило время ночное.

Мое прошлое снова со мною.

И глазами в глаза, и сплетаются руки,

А внизу под мостом —

Волны рук, обреченные муке,

И глаза, обреченные долгой разлуке.

Снова пробило время ночное.

Мое прошлое снова со мною.

А любовь — это волны, бегущие мимо.

Так проходит она.

Словно жизнь, ненадежно хранима,

Иль Надежда, скользящая необгонимо.

Снова пробило время ночное.

Мое прошлое снова со мною.

Дни безумно мгновенны, недели мгновенны.

Да и прошлого нет.

Все любви невозвратно забвенны...

Под мостом круговерть убегающей Сены.

Снова пробило время ночное.

Мое прошлое снова со мною.

В небе моем, как на синем поле,

Осыпаются грезы, гаснет звезда.

Все мои грезы — сны, и не боле,

И не свершаются никогда.

Не каждая ива — плакучая ива,

Не у каждой розы розовый цвет.

Я знаю героев, бегущих трусливо,

И дверь, на которой запоров нет.

Ни страсти, ни пыл ничего не значат.

Все, что мы говорим, есть ложь.

Сердце отноет. Глаза отплачут.

А с голого разума что возьмешь?

Перевод: Михаил Яснов

Միրաբոյի կամուրջը
Միրաբոյի հին կամուրջի տակով հոսում է Սենան
Եվ սերերը մեր։
Արդյոք պե՞տք է, որ հիշեմ անպայման՝
Միշտ տառապանքից հետո էր ժպտում պահը խնդության։

Թող գա գիշեր։ Հնչի ժամ։
Օրերն անցնեն։ Ես դեռ կա՛մ։

Ձեռքեր ձեռքերում մնանք դեմ դիմաց,
Մինչ մեր թևերի
Կամուրջի տակով թող հոսի կամաց
Հավիտենական նայվածքների լուռ ալիքը հոգնած։

Թող գա գիշեր։ Հնչի ժամ։
Օրերն անցնեն։ Ես դեռ կա՛մ։

Սերն է հոսում, ինչպես այս ջուրը անկանգ,
Սերն է հոսում։
Ինչքա՜ն դանդաղ են օր ու կյանք,
Եվ հույսն ինչքա՜ն է մոլեկան։

Թող գա գիշեր։ Հնչի ժամ։
Օրերն անցնեն։ Ես դեռ կա՛մ։

Անցնում են օրեր, շաբաթներ այնքան,
Սակայն ո՛չ նրանք,
Ո՛չ էլ սերերը վերստին կգան…
Միրաբոյի հին կամուրջի տակով հոսում է Սենան։

Թող գա գիշեր։ Հնչի ժամ։
Օրերն անցնեն։ Ես դեռ կա՛մ։

թարգմ.՝Ա.Թոփչյան

  VAE SOLI .... Горе одинокому...

                   Увы в недобрый час предвестники тщеты

                   Явились Диоген с Онаном

                   О эта книга сладострастная как ты

                   С тобою плачущая о желанном

                   А все же

                   Как далеки от ласк твоих уста

                   Царица гордая и та

                   С тобой бы разделила это ложе

                   Горячкой твоего желанья налита

                   Увы но руки руки в них лишь пустота

                   И так гравюра с нежной плотью схожа

                   Перевод М. Яснова

НЕБО

                     О небо, ветеран в одних обносках,

                     Ты служишь нам уже пять тысяч лет,

                     Лохмотья туч торчат из дыр сиротских,

                     Но солнце - орден, знак твоих побед.

                     Глядишь на земли - что, не скучен лоск их

                     Банальных декораций, пошлый свет?

                     О небо, ветеран в одних обносках,

                     Ты служишь нам уже пять тысяч лет.

                     Тебе, должно быть, весело вверху

                     От наших криков, жалоб, жестов броских:

                     Тщеславье и другую шелуху

                     Ты видишь в душах, низменных и плоских...

                     О небо, ветеран в одних обносках!

                     Перевод М. Яснова

ЛЮБОВЬ

                       Кольцо на пальце безымянном

                       За поцелуем шепот грез

                       Вся страсть признания дана нам

                       В кольце на пальце безымянном

                       Вколи в прическу пламя роз

                       Перевод М. Яснова

МАРЕЙ

                   Марей была нежна прелестна и дика

                   Любила ли бог весть но я жил ей одною

                   Порою и теперь ловлю издалека

                   В потемках памяти видение родное

                   И губы чувствую губами и хрупка

                   Я чувствую рука белея надо мною

                   Рука ласкавшая лицо мне ледяное

                   Инфанты и святой редчайшая рука

                   Кого теперь обняв ты спишь любовь былая

                   Зимой порой любви когда пурга метет

                   И холодно двоим и мерзнет пешеход

                   В рыдающем бору и слышит замерзая

                   Смех эльфов и ветров трубящих вперебой?

                   Тебе не чудится ли ночью голубой

                   Что звезды умерли остыв как мы с тобой?

                   Перевод Б. Дубина

                   О сердце я познал прекраснейшую боль

                   Магнит златых волос манит меня и губит

                   О сердце гордое я знаю я король

                   Которого увы любовь его не любит

                   Никто мне путь сквозь лес к ней спящей

                                                   не прорубит

                   О сердце бедное горька твоя юдоль

                   Пускай же хоть тебя фортуна приголубит

                   А я уж до конца свою сыграю роль

                   Король я но умру бродягой под забором

                   Сжав зубы я гляжу как мечутся мечты

                   Наивные мечты с печальным детским взором

                   Но Смело в путь кричит мне ветер с высоты

                   И указующе топорщатся персты

                   Еловых тощих рук над неподвижным бором

                   Перевод М. Ваксмахера

Elaine Murphy

   У вас языческое имя и чуть-чуть

                Претенциозное - и в этом ваша суть;

                Оно как раз для вас и тайн своих не прячет:

                В испанском языке "хорошенькая" значит,

                И дышит нежностью в немецком языке -

                Оно готово на апрельском ветерке

                Волшебной липою, певучей, обернуться,

                В чьем легком шелесте ночные духи вьются.

                Оно красивей всех известных мне имен!

                Им в Древней Греции был город наречен:

                Он некогда расцвел, подобный райским кущам,

                Среди цветущих роз на Родосе поющем.

                Перевод М. Яснова

ТЕРЦИНЫ ДЛЯ ВАШЕЙ ДУШИ

                  У вас душа - дитя: ее бы укачать,

                  Я слишком во плоти для этого фантома,

                  Чуть что готового исчезнуть, замолчать;

                  Я был бы рад воспеть с искусством Хризостома

                  Всю вашу красоту, чья видимая часть

                  И то загадочна, и то полузнакома.

                  Она как монастырь, в котором дремлет страсть, -

                  Нужна особенная хитрость, непростая,

                  Чтобы открыть врата и в монастырь попасть.

                  Один предложит вам сокровища, желая

                  Вас ими приманить и внутрь войти скорей;

                  Потом другой вскричит с коварством: "Обожаю

                  Закаты, вечера, покой монастырей,

                  Где отзвук слышится, как память, протяженный..."

                  Но будет попусту стучаться у дверей.

                  У вас душа нежна и пахнет анемоной,

                  У вас душа хмельна, как поцелуй в огне,

                  У вас душа - лазурь воды незамутненной;

                  Я знаю, аромат растает как во сне,

                  Похитят поцелуй, что драгоценней клада,

                  И зачерпнут воды - я знаю, в глубине

                  Таятся, скрытые, и нежность, и прохлада.

                  О, быть на берегу, склоняясь, как цветок,

                  Над этим озером, - ну что еще мне надо?

                  Дитя, у вас душа - инфанта: видит Бог,

                  Ей тяжела парча, ей сон глаза туманит,

                  Ей хочется поспать, малышке, под шумок.

                  Дитя, у вас душа - инфанта: так и тянет

                  Ее под сень ветвей, где отдыхает знать;

                  Дитя, у вас душа властительницей станет.

                  У вас душа - дитя: ее бы укачать.

                  Перевод М. Яснова

В день розовый, мутно-лиловый или зеленый,

В чьем небе плавали скуки лучи,

В ночи,

Где бродят пьерро в бумажных коронах,

Пьерро, что похожи на призраков бледных; в ночи,

Рассыпавшей звездные груды

Камней драгоценных, мерцающих в небе устало,

(Рубины, опалы,

Спинель, изумруды)

Бегут, напевая, шуты, коломбины,

Полишинели с хлопушкой в руке,

Бегут мушкетеры, бегут арлекины,

Бегут под дождем разноцветным, и вскинул

Праздничный город свой плащ из огней, и звенят

мандолины

И трубы трубят. А там вдалеке

Король безумцев, король Карнавала

Горит, подожженный (Рубины! Кораллы!)

Король Карнавала, что с вами стало?

Своим народом свергнуты вы!

Увы! Король Карнавала горит,

И песня звенит,

И шампанское льется,

И канонада вдали раздается,

То пушка гремит,

И она говорит

О том, что умер король Карнавала;

И всходит луна, озаряя устало

Небо в россыпи бледных камней

(Изумруды, рубины, жемчуг, опалы),

Луна средь мерцающих звездных огней

Подобна лампе в руке Аладина,

Лампе, что сказочный сад озарила,

Где камни свисают с незримых ветвей

(Рубины, жемчуг, брильянты, опалы),

И шум утихает,

И ночь умирает,

И бледное утро всплывает устало.

Սերը, արհամարհանքն ու հույսը
Քեզ սեղմեցի կրծքիս մի աղավնու նման, որին մի աղջնակ անզգուշորեն շնչահեղձ է անում,
Քեզ սեղմեցի կրծքիս քո ողջ գեղեցկությամբ,..
Ես իմ զգացական անհոգությունը լցրի քո ժպիտով, նայվածքներով ու սարսուռներով։
Ենթարկեցի կամքիս հպարտությունդ անգամ։
Երբ քեզ պահում էի այդպես հեզ ու խոնարհ և երբ զգում էի, թե քեզ համար իշխան եմ ու տիրակալ,
Թվում էր, թե ի՛մն է այդ ամենը։ Սակայն ի զո՜ւր։
..........
Մարմինը կարող է վայելք զգալ միայն․ նա սեր չունի։
Եվ հիմա զո՜ւր եմ փորձում գրկել հոգիդ․
Նա փախչում է, խույս է տալիս ինձնից այնպես, ինչպես լորտուների քակվող ու լպրծուն կծիկ,
Եվ չքնաղ թևերդ, հեռո՜ւ հորիզոնին, արշալույսի գույնով օձեր են, որ բարձրանում են հրաժեշտի շարժուձևերով։
Ես մնում եմ շվար։ Ես մնում եմ մոլոր։ Հոգնել եմ այս սիրուց, որ քամահրում ես դու։
Ես ամաչում եմ այս սիրուց, որ այնքա՜ն ես արհամարհում։
Կույր է մարմինն առանց հոգու։
Ինչպե՞ս հուսամ հիմա, թե երբեմնի մարմնիդ կմիանամ մի օր,
Եթե հոգիդ այդքան հեռու էր ինձանից։
Օ՜, թող մարմինը միանա հոգուն,
Ինչպես միանում են շնչող ու կենդանի մարմինները բոլոր…
Օ՜, դո՛ւ, որին ես ունեցա միայն մեռա՜ծ։




Հիվանդ աշուն
Աշո՛ւն հիվանդ ու պաշտելի,
Դու կմեռնես, երբ որ դալար վարդենիքում հողմը սուլի,
Երբ որ ձյունը սարսռա
Մրգաստանի վրա։

Իմ խե՛ղճ աշուն,
Մեռիր հասուն պտուղների եւ ձյուների
Ճերմակության ու փառքի մեջ։
Երկնքի մութ խորքում
Ճուռակներ են ճախրում ահա թեւատարած,
Հառած իրենց աչքերը վար,
Ուր կան թզուկ, կանաչահեր ջրահարսեր,
Որ երբեք չեն սիրած։

Պուրակի մեջ հեռու
Գոչեց մի եղջերու։

Օ, ինչքա՜ն եմ, աշուն, սիրում ձայներդ հին,
Իրենք իրենց ընկնող մրգերը քո խոշոր,
Թավուտներն ու քամին, որ թերթ առ թերթ հողին
Արտասվում են իրենց արցունքները բոլոր։

Տերևներն են
Տրորում։
Մի գնացք է
Սուրում։
Կյանքն է
Հոսում։


                                  (())

Կան որոշ մարդիկ, որ բլրի նման
Բարձրանում են վեր մյուս մարդկանց միջև
Եվ տեսնում հեռվում ամբողջ ապագան
Ավելի պայծառ, քան իրենց ներկան,
Ավելի հստակ, քան անցյալն իրենց։


                                          (())

Այս երեկո այնքան խորունկ մի անդունդ կա իմ հոգում,

Որ կարծես թե այնտեղ ինչ -֊որ էակներ են ընկնում, ընկնում շարունակ

Առանց նրա մութ հատակը գտնելու։

Եվ կառչելիք ոչինչ չկա այդ վիհում։

Նրանք, ովքեր գահավիժում և ապրում են դեռ այնտեղ,

Տխեղծ (презренный) ու բութ էակներ են, որ չգիտեմ, թե որտեղից հասնելով,

Ցավեցնում են իմ հոգին։

Ինձ թվում է, թե հասնում են նրանք կյանքից, գալիքի մեջ, բիրտ գալիքի մեջ պարուրված մի այնպիսի կյանքից, որ դեռ չի հղկված, չի խնամված կամ չի դարձած մարդկային։

Իմ հոգու այս անտակ վիհում մի կարոտ կա՝ կարոտ շողի, արևի…

Սակայն միայն այսօր եմ ես այսպես զգում, այսօ՛ր, լոկ ա՛յս երեկո։

Ի՜նչ բախտ, ի՜նչ բախտ, որ միայն ա՛յս երեկո։

Ուրիշ օրեր կառչում եմ քեզ,

Ուրիշ օրեր վանում եմ՝ ես մենակության ու սոսկումի հաճախանքները բոլոր,

Իմ մտքի մեջ կանչելով քո գեղեցկությունը ամբողջ,

Որպեսզի վեր, խռովահույզ աշխարհից վեր բռնեմ այն։

Սակայն հետո այս բոլորը թվում է զուր ու անմիտ…

Իմ մեջ ո՛չ մի զգայարան գեղեցկությանըդ խորհուրդը չգիտե,

Բառերով իսկ չեմ ընբռնել երբեք այն։

Գեղեցկության իմ ձգտո՞ւմն էլ ապարդյուն է արդարև։

Սե՛ր իմ, կա՞ս դու, կա՞ս կյանքում,

Թե՞ ե՛ս եմ քո գոյությանը մարմին տվել ակամա,

Որպեսզի իմ մենակությունը լցնեմ։

Դիցուհի չե՞ս դու արդյոք,

Նման նրանց, ում հույները ստեղծեցին, որ գեթ նվազ ձանձրանան։

Բայց ես պաշտում եմ քեզ, չքնա՜ղ դիցուհիս,

Եթե նույնիսկ դու իմ ցնորքն ես իրոք....

15 ապրիլի, 1915

Գրում եմ մեն֊մենակ՝ մի խարույկի դողդոջ
Ցոլքերի տակ։
 Մերթ մի արկի հեծքն է ճեղքում գիշերն ամբողջ, Իսկ մերթ հստակ Լսվում է, թե ինչպես մի հեծյալ է վարգում Ճանապարհին, Եվ մերթ էլ մի անծեղ ճչում է չարագույժ։
 Հազիվ ձեռքն իմ
Այս տողերն է գրում։ Ցտեսությո՜ւն, իմ սե՛ր։ Թղթին դեռ կան Խորհրդավոր գծեր, որ նշաններն են մեր Երջանկության։ Խորհրդավո՜ր իմ սեր, օ, Լյո՛ւ, կյանքը պիտի Ընծայի մեզ
Այնքա՜ն պահեր անհագ հեշտանքի ու խինդի․
 Դեռ դու եւ ես
 Կզգանք սերը միակ։ Ցտեսությո՜ւն, իմ սի՛րտ։ Հիմա ես այդ Խորհրդավոր աստղն եմ տեսնում, որ աչքերիդ
 Ա՛հ, երկիմաստ Գույնը ունի։
 Ահա քո նայվածքն է իմ դեմ։
 Եվ սուր մի փուշ Խոցում է ինձ կրկին։
 Ցտեսությո՜ւն, արդեն Գիշեր է ուշ։



Սերը, արհամարհանքն ու հույսը

Քեզ սեղմեցի կրծքիս մի աղավնու նման, որին մի աղջնակ անզգուշորեն շնչահեղձ է անում,
Քեզ սեղմեցի կրծքիս քո ողջ գեղեցկությամբ, որն ավելի է հարուստ, քան երբեմնի ոսկեբեր հողաշերտեր Կալիֆորնիայի։
 Ես իմ զգացական անհոգությունը լցրի քո ժպիտով, նայվածքներով ու սարսուռներով։ Ենթարկեցի կամքիս հպարտությունդ անգամ։ Երբ քեզ պահում էի այդպես հեզ ու խոնարհ եւ երբ զգում էի, թե քեզ համար իշխան եմ ու տիրակալ,
 Թվում էր, թե ի՛մն է այդ ամենը։
Սակայն ի զո՜ւր….

Թարգմ.՝ Ա.Թոփչյան